نشانه‌های تولد بر روی بدن نوزاد

شاید لکه‌های آبی یا صورتی و قرمزی روی پوست نوزاد را دیده باشید و این شما را نگران کند یا با تجربه‌های فامیل بگویند ماه گرفتگی است. اکثر نوزادان شکلی از لکه‌های آبی رنگ به عنوان نشانه تولد بر روی بدن خود دارند که خود به خود تا سه سالگی از بین خواهد رفت. پسر من روی باسن راستش این نشانه را داشت که قبل از اینکه توالت رفتن را یاد بگیرد از بین رفته بود.

بیشتر لکه‌های بدو تولد دائمی هستند، اما چند نوع از آن‌ها با رشد کودک محو می‌شوند. این لکه‌ها ممکن است در تمام قسمت‌های بدن دیده شوند. دیگر قسمت‌هایی که وجود این لکه‌ها شایع هستند چشم‌ها، پیشانی، گردن، پشت گردن زیر خط رویش مو می‌باشد. این نشانه‌ها هیچ دردی برای نوزاد نخواهند داشت.

وجود این لکه‌ها هیچ دلیلی برای نگرانی و نیاز به درمان ندارند. بیشتر این نشانه‌ها به دلیل تجمع غیر طبیعی مویرگ‌ها در زیر پوست ظاهر می‌شوند. بسته به اندازه، شکل، رنگ و محل قرارگیری آن لکه‌ها، برخی از آن‌ها، ممکن است از لحاظ ظاهری برای والدین نگران کننده و دلهره آور باشند و بنابراین بنا به دلایل زیبایی و یا به دلیل رشد سریع، نیاز به درمان داشته باشند. برخی دیگر از این لکه‌ها ممکن است نشانه ای از یک بیماری زمینه‌ای باشند.

برای مثال لکه‌های بوسه فرشته، ماه گرفتگی، لکه‌های قهوه ای کمرنگ یا قرمز و خال‌ها از انواع این لک‌های پوستی در بدو تولد نوزاد و مادرزادی هستند.

علامت توت فرنگی (همانژیوم)

نام دیگر این علامت گاز لک لک است که لکه‌های قرمز رنگ برجسته ای است و معمولا به مرور زمان تا دو سالگی کاملا از بین می‌رود. این ضایعات تقریباً ۴ تا ۵ درصد نوزادان را تحت تأثیر قرار می‌دهند، خوش خیم و غیر سرطانی بوده است. این لکه‌ها معمولاً در ناحیه پوست سر، گردن، قفسه سینه، پشت، صورت، بازو یا پا رشد کرده و با گذشت زمان تمایل به عقب نشینی دارند.

علامت‌های عنکبوتی (ناوی)

این نشانه بعد از تولد دیده می‌شود که اصولا به صورت شبکه ای از عروق مویرگی متسع شده است و تا حدود هجده ماهگی از بین می‌رود.

علامت‌های رنگی خال مادرزادی (نئوس)(خال‌ها)

این لکه‌ها قهوه ای رنگ هستند و هر جای بدن ظاهر می‌شود. این لکه‌ها با بزرگ شدن نوزاد بزرگ‌تر و کمرنگ‌تر می‌شوند. از بدو تولد وجود دارند، بدون درد، بزرگ و تیره رنگ (قهوه ای یا سیاه) است، در اثر رشد بیش از حد سلول‌های رنگدانه ای در پوست ایجاد شده و به طور معمول در پوست سر یا تنه بدن ظاهر می‌شود. این خال‌ها نیز نیازی به درمان ندارند، مگر اینکه پزشک بسته به اندازه، محل و خطر ابتلا به سرطان پوست درمان را پیشنهاد دهد.

لکه‌های پورت واین:

این لکه‌های ارغوانی یا قرمز رنگ می‌توانند در هر جای بدن باشند این‌ها در اثر اتساع مویرگ‌های سطحی به وجود می‌آیند و دائمی هستند ولی با لیزر امکان برداشتن آن‌ها هست.

از بدو تولد وجود دارد و کمتر از ۱٪ از نوزادان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این لکه در ابتدای امر، مسطح و به رنگ صورتی یا مایل به قرمز بوده و با افزایش سن و رشد کودک، رنگ آن به مرور تیره تر و متمایل به بنفش می‌شود.

با افزایش سن، پوست درگیر ممکن است کمی بزرگ‌تر شده و در بزرگسالی یک سطح نامنظم و سنگریزه‌ای ایجاد کند. این لکه نیاز به درمان ندارد ولی برای زیبایی درمان‌های زیر را می‌توان انجام داد:

• لیزر درمانی یک روش درمانی معمول است که هرچه سن کودک در حین انجام آن کمتر باشد، احتمال اثربخشی لیزر بیشتر است.
• پیوند پوست نیز یکی از روش‌های درمانی دیگر است.

 لکه‌های مونگلیان لکه‌های خاکستری آبی (ماه گرفتگی)

این لکه‌ها آبی تیره (کبود) معمولا در نوزادان تیره پوست و بیشتر بر روی پشت و باسن دیده می‌شود. این لکه‌ها به مرور زمان به خودی خود ناپدید می‌شوند. در نژاد آسیایی دیده شده و معمولاً در ۴ سالگی از بین می‌روند. این لکه‌ها که به عنوان ملانوسیتوز پوستی یا لکه مغولی نیز شناخته می‌شوند، نیازی به درمان ندارند.

لکه‌های شیر قهوه ای:

نواحی مسطحی بر روی پوست نوزاد که رنگ آن‌ها از قهوه‌ای روشن مایل به قهوه‌ای تیره بوده، دائمی و بسیار رایج هستند به طوری که بسیاری از کودکان اغلب ۱ یا ۲ عدد از این لکه‌ها را بر روی پوست بدن خود دارند. لکه‌های شیر قهوه‌ای بیشتر به صورت منفرد بوده و می‌توانند در اندازه‌ها و اشکال مختلف، در هر نقطه از بدن ظاهر شوند که با رشد کودک اندازه آن‌ها افزایش می‌یابد.

معمولاً برای این لکه‌های پوستی نیازی به هیچ درمانی نیست. البته وجود تعداد بالای این لکه‌ها (۶ و بیشتر از ۶ لکه) می‌تواند احتمال یک بیماری ژنتیکی به نام نوروفیبروماتوز نوع ۱ یا سایر شرایط پزشکی را مطرح کند. باید به پزشک مراجعه کنید.

 لکه‌های سالمون یا بوسه فرشته

یکی از لکه‌های بدو تولد بسیار رایج که ممکن است از هر ۳ نوزاد، در ۱ نوزاد دیده شود، لکه‌های سالمون یا نیش لک‌لک هستند که به نام بوسه فرشته نیز شناخته می‌شوند. این لکه‌های مسطح، کوچک و بدون مرز مشخص، در واقع توسط مجموعه‌ای از رگ‌های خونی مویرگی نزدیک به پوست ایجاد می‌شوند و به رنگ قرمز یا صورتی هستند. لکه‌های بوسه فرشته که اغلب در بالای خط رویش مو در پشت گردن، روی پلک‌ها یا بین چشم‌ها دیده می‌شوند، در هنگام گریه کردن کودک و یا تغییر دمای بدن واضح تر و پررنگ شده و تشخیصشان ساده‌تر می‌شود.

لکه‌های بوسه فرشته ممکن است با بزرگ شدن و رسیدن کودک به سن ۲ سالگی محو شوند، اگرچه لکه‌هایی که بر روی گردن یا پشت سر وجود دارند، دیرتر محوشده و حتی در مواردی ممکن است دائمی باشند. این لکه‌ها به هیچ نوع درمانی احتیاج ندارند.

اگر اندازه لک بزرگ است باید غیر از مساله زیبایی احتمال تبدیل آن به سرطان های پوستی را هم در نظر گرفت، به خصوص اگر این لک ها قطر بیش از 10 سانتی متر داشته باشند، بهتر است هر چه زودتر برداشته شوند.

خال عروقی در قسمت هایی از صورت که مانع محسوب می شود، مثلا کنار چشم یا دهان یا اطراف بینی در صورتی که حجم قابل توجهی داشته باشد باید سریع تر درمان شود، اما اگر مزاحمتی ایجاد نمی کند و خونریزی مکرر ندارد یا بدشکلی ایجاد نکرده، بهتر است به آن فرصت داد تا خود به خود بهبود پیدا کند. اگر خالی بعد از 7 سالگی باقی ماند می توان به کمک روش های مختلف از جمله لیزر آن را برداشت.

به این نکته هم باید دقت کرد که برخی خال ها با بیماری های داخلی و ژنتیکی در ارتباط هستند و لازم است پزشک بعد از تشخیص خال، بیماری های همراه با آن را در نظر داشته باشد. پس تنها مساله زیبایی مهم نیست.